Grasland scheuren en vernieuwen op maat van het milieu
Looptijd: maart 2012 – februari 2014
Opdrachthouder: ILVO (coördinator), LCV & Bodemkundige Dienst van België
Financiering: Departement Landbouw en Visserij
Kader en doelstelling
Het scheuren van grasland heeft een sterke invloed op de aanwezigheid van nitraatstikstof (NO3--N) en organische stof in de bodem. Landbouwkundig blijft grasland scheuren en vernieuwen in de nazomer of het vroege najaar het meest aangewezen. Het nadeel van scheuren op dat tijdstip is de sterke mineralisatie van de afgestorven, ondergewerkte zode op het moment dat het nieuw ingezaaide gras nog te weinig ontwikkeld is om de grote voorraad aan beschikbare N op te nemen. Anderzijds leidt het in het voorjaar scheuren en opnieuw grasland inzaaien tot aanzienlijke opbrengstverliezen.
Aanpak
De invloed van het tijdstip van scheuren op de benutting van de vrijgekomen N en op de NO3--N-reserve in de bodem werd in het project gedemonstreerd. Ook de beheersing van het NO3--N-residu door een juiste keuze van het volggewas en een aangepaste manier van bemesten werd getoond.
Resultaten
In het najaar grasland vernieuwen gebeurt het best in september: het is landbouwkundig zeer interessant en geeft een lagere NO3--N-rest dan een inzaai in augustus. Vernieuwen in oktober geeft de laagste NO3--N-residu’s in de bodem maar de zode is vóór de winter te weinig ontwikkeld en dat kost grasopbrengst in het volgende groeiseizoen.
Bij scheuren in het voorjaar kan het nemen van een bemestte snede gras op de oude zode, gevolgd door scheuren en herinzaaien (±1 juni) meer gras opbrengen dan bij een directe graslandvernieuwing (±15 april) maar dit is afhankelijk van de weersomstandigheden. De NO3--N-residu’s in het najaar liggen dan wel iets hoger. Globaal is het beter direct in het voorjaar met de vernieuwing van het minderwaardig grasland te beginnen.
Een alternatief van het scheuren van gras is doorzaaien waarbij het grasland niet vernieuwd wordt, maar de grasmat onderhouden of verbeterd wordt door gras bij te zaaien. Dit kan in specifieke gevallen overwogen worden vb. in een zode met veel open plekken.